SATIŞ VE SATIŞ GÜCÜ YÖNETİMİ
Satış Gücü Yönetimi Nedir?
Satış, bir mal ya da hizmetin alıcıya verilmesi karşılığında da ücret ya da
bir fayda alınması işlemine verilen addır. Satış gücü yönetimi tarifinden
önce satış gücünün bir firmadaki satışçı sayısını ifade etiğini belirtmemiz
gerekir. Satış gücünden kasıt, bir işletmede satışa katkı sağlayan tüm
satışçılar kast edilir. Satış gücü yönetimi ise İşletmede bulunan
satışçıların işe alınması, eğitilmesi, seçilmesi, satış işlemlerinin plan
ve organizasyonu, satışçıların performanslarının değerlendirilmesi gibi iş
ve işlemlerle uğraşır.
Satış Gücü Yönetiminin Görevleri
· İşletmenin ihtiyaçlarına cevap verebilecek doğru satış elemanlarının
bulunması
· İstihdam edilecek satış elemanlarının eğitimi faaliyetlerini düzenlenmesi
· Eğitimi başarı ile tamamlamış satışçıların çalışacakları noktalara
getirilmesi ve kendilerine uygun işler verilmesi
· Satış personelini firmanın hedefleri konusunda bilgilendirmek ve o
doğrultuda yönlendirmek
· Satış personelinin performansını belirlemek
· Satış personelini takip etmek ikili diyaloglardaki başarısını ölçmek
· Satış personelini ödüllendirmek, moral ve motivasyonunu yükseltmek
· Satış personeline kariyer basamaklarını çıkabilecekleri bir üst göreve
gelecekleri pozisyonlar oluşturmak
Satış Gücünün Amaçları Nelerdir?
Beklenebilirlik – gerçekçi olmak:
Satıcıya konulan hedefler gerçekçi olmalıdır. Satışçının ulaşması gereken
kota satışçıyı ümitsizliğe düşürmemelidir. Satışçı “disiplinli çalışır,
biraz gayret edersem bu rakamlara ulaşabilirim” düşüncesi içinde olmalıdır.
Kontrol Edilebilirlik:
Satış personeli hedeflerine ulaşabilmek için yaptığı çalışmaların neresinde
olduğunu rahatça kestirebilmelidir. “Hedefimin ne kadarını gerçekleştirdim”
sorusunun yanıtını verebilmelidir.
Bölünebilirlik:
Satış personeli, kendine verilen hedefleri parçalara bölüp o şekilde
hedefleri gerçekleştirebilmelidir. Planları uzun vadede değil de kısa
vadelerle gerçekleştirebilmelidir.
Somut olma
: Satış personelinin, yapacağı işler, çalışacağı bölgeler, satacağı
ürünler, uygulayacağı rutin, hedefler… Kısacası her şey çok net ve somut
olmalıdır.
Sayısal İfade:
Tüm hedefler sayılarla verilebilmelidir. Böylece satış personeli yaptığı
satış miktarına göre hedefine kalan çalışmayı planlayabilir.
Anlaşılabilir olma:
Satış personeli, kendisine verilen hedefleri hem anlayabilmeli hem de diğer
bölümlerde çalışanlara anlatabilmelidir.
Satış Personeli Seçme Süreci
Satış personeli seçimi, işletme içindeki personelden ziyade dışarıdan
seçilen personeller arasından yapılmaktadır. Kariyer siteleri yoluyla,
İşletmeye özgeçmiş bırakanlar yoluyla, tanıdıklar ve firma çalışanları
vasıtası ile İŞ-KUR vb yöntemlerle satış personeli tedarik edilebilir.
Satış personeli seçilirken bir süreç vardır bu sürece uymak gereklerini
yerine getirmek satışçı personelin daha iyi seçilmesine ve başarılı
satışlar yapılmasına olanak sağlar.
Satış personeli seçme sürecinde şu süreç izlenebilir.
· Görüşmelere hazırlık
· Özgeçmişlerin incelenmesi
· Referansların incelenmesi ve doğrulanması
· Sağlık raporu istenmesi
· Karar verme
Görüşmelere Hazırlık:
Satış personelini doğru seçebilmek için iyi bir hazırlık gerekir. Hem
objektif hem de sübjektif kriterler belirlenir. Sübjektif kriterler satış
personelinin davranışları, güler yüzlü olması, satış organizasyonuna uyum
sağlayıp sağlayamayacağı gibi konuları içerir. Objektif kriterler ise iş
tanımının belirlenmesi, satışçıda aranan somut özellikler olarak
belirlenir.
Özgeçmişlerin ve başvuruların incelenmesi:
Satış personelinin özgeçmişine bakılırken en çok satış tecrübesine dikkat
edilmelidir. Çünkü satışçı personelin birincil görevi satıştır. Özgeçmişler
incelendiğinde çok iyi bir firmada çalışmış bir personelin satış yöneticisi
yardımcısı olduğunu varsayalım. Ancak öte yandan başka bir özgeçmişte ise
adayın bu işin çok canlı yapıldığı bir şirkette doğrudan satışla ilgili bir
pozisyonda çalıştığını görelim. Bu ikisi arasında, aktif olarak satış yapan
personel tercih edilmelidir. Kısa sürelerle çok iş değiştirmiş satış
personelinden uzak durmakta fayda vardır. Satış personelinin özgeçmişinde
satışa dair doneleri iyi görebilmek gerekir. Özgeçmişler her zaman en
doğruyu ifade etmeyebilir. En doğru aday için daha çok görüşme yapmak
faydalıdır. Bu nedenle insan kaynakları, aday değerlendirme sayısını yüksek
tutmalıdır. Ancak kesinlikle işe uygun olmayan adaylar gereksiz yere
çağrılmamalıdır.
Görüşmeler:
İş görüşmelerine katılacak personel, insan kaynakları yöneticisi, satış
yöneticisi, üretim yahut idari işler sorumlusundan oluşmalıdır. Amaç doğru
kişiyi işe almaktır. Görüşmeyi adayı sıkmadan başlatmak ardından adayın,
şirketin hedeflerine uygun olup olmayacağını sorularla belirlemek gerekir.
İnsan kaynakları sorumlusu, iş tanımından yapılacak işlerden bahseder.
Ardından aday dinlenir. Neden başvurduğu, mesleki özellikleri ve
yetenekleri belirlenir. Görevleri nasıl yapacağı sorulur. Bu görüşmede asıl
karar verici satış sorumluları olmalıdır. Çünkü satış işini insan
kaynaklarından daha iyi bilirler. Bu yüzden insan kaynakları ve satış
bölümü senkronize olmalıdır.
Referanslar ve işe başlama:
Eğer her şey istendiği gibi ise referanslar incelenir. Referanslar sağlıklı
ise sağlık raporunun ardından işe başlangıç yaptırılır. Personelin yeni iş
sürecine uyumu için gerekli eğitimler varsa bilgilendirme yapılır. İş
tanımı açık bir şekilde kendisine anlatılır bundan sonraki süreçte satış
gücünün bir parçası olacak personel tüm bilgilendirmekleri tüm personelle
birlikte almaya başlar. Personelin yeni işinde kendisini huzurlu ve güvende
hissetmesi sağlanmalıdır.
Satış Gücü Organizasyon Türleri
Satış gücünün organizasyonu ve bölümlendirilmesinde belli bir rutin takip
edilir.
a) Hedeflerin belirlenmesi (müşteri sayıları, Pazar payı, satış hacmi,
satış sayısı vb)
b) Hedefler için yapılacak iş ve işlemler
c) Satış personelinin iş tanımlarının belirlenmesi yetki ve alanlarının
çizilmesi
Satış Elemanlarının Organizasyonu
3 şekilde yapılmaktadır.
· Bölge Temeline Göre,
· Ürün Temeline Göre
· Müşterilerine Göre
Eğer müşteriler geniş bir alana yayılmışsa bölge temelli organizasyon
yapılır. Mesela: Kuru gıda sektörü
Eğer ürün çeşidi çoksa ve teknik bilgi gerektiriyorsa ürün bazlı
organizasyon yapılır. Makine sektörü
Eğer müşteri grupları oturmuşsa müşteri temelli yaklaşıma göre organizasyon
yapılır. Mesela müşteri ağı geniş farklı satış kanallarına sahip GSM veya
TV şirketleri gibi… Müşteri memnuniyetini hedefleyen bu sistemde,
müşterilerle sıkı diyalog ve olumlu marka algısı için çaba gösterilir.
Satış Gücü Eğitimi
Bu eğitimler, satış yönetimi,perakende satış ve mağaza yönetimi, perakende satış ve mağaza yönetimi dersleri gibi konuları
kapsar. Ülkemizde satış üzerine eğitim veren çok ciddi kurumlar vardır.
Gerek meslek lisesi olsun gerek üniversiteler olsun,satış yönetimi dersi, kişisel satış ve satış yönetimi gibi konularda eğitim verirler. Bu
eğitimler aynı zamanda kurslar vasıtası ile ya da kurum içi eğitimle
yapılmaktadır. Bu kurslarda da satış ve satış yönetimi, satış ekibi yönetimi gibi konulara ağırlık verilir. Bu makalemizde
anlattığımız bilgiler satış yönetimi kitap ve makalelerinden derlenmiştir.
Dilerseniz satış gücü yönetimi pdf formatında
indirebilirsiniz.