0 212 951 01 06   bilgi@unsman.com

Yazılarımız

UNSMAN

LİDERLİK ÖZELLİKLERİ

İyi bir lider nasıl olmalı? Sorusuna cevap aramadan önce liderlik kavramına ve liderlik kuramlarına açıklık getirmek gerekir.

Lider Nedir?

Hedeflerin gerçekleştirilmesi için hedefin gerçeklemesine katkısı olabilecek kişileri etkileyen, onların yeteneklerini sonuna kadar kullanabilen ve örgüte bağlılık oluşturabilen kişilere lider denir. Ancak sadece bu tanım lideri anlatmaya yetmez lider kişinin özelliklerine baktığımızda yüzlerce madde sıralamamız mümkündür. Liderliği açıklayan kuramlar liderliği daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.

Liderlik Kuramları

Liderliği açıklamak için çeşitli kuramlar ortaya atılmıştır. Bunlar;

  • Liderin Özellikleri Kuramı
  • Liderin Davranışları Kuramı
  • Durumsallık Kuramı

Liderin Özellikleri Kuramı: Bu kuram, liderliği açıklamaya çalışan en eski ve en bilinen kuraldır. Bu kurama göre insanlar lider doğarlar. Liderlik sonradan elde edilmez. Lider doğanlar birtakım lider özelliklerine sahiptir. Bunlar kişisel özellikler, fiziksel özellikler ve yetenek olarak 3 sınıfta ele alınır. Özellik kuramına göre liderin kişisel özelikleri onu lider yapar bu yüzden liderin kişisel özelliklerini tanımak gereklidir.

Liderin Davranışları kuramı : Bu kuramda ise liderin doğuştan getirdiği özelliklere bakılmaksınız, liderliğin sonradan kazanılan bir davranış şekli olduğu savunulmaktadır. Güçlü bir liderlik için liderin astları ile iletişimi, astların duygusal ve düşünsel davranışlarının güçlü olmasına bakılır. Yani davranışçı kuram liderin etkili olup olmadığını astlarına bakarak anlar, eğer astlar motive olmuşsa örgüt kültürünü içinde hissediyorsa lider gerçek bir liderlik yapmıştır.

Durumsallık Kuramı: Liderin özellikleri kuramı, lider özelliklerine bakarken davranışçı kuram, lider davranışlarını göz önüne almıştır. Ancak kuram olan durumsallık kuramı liderlikle ilgili içinde bulunulan durumun çok önemli olduğunu belirtmiştir. Bu kurama göre mevcut şartlara uygun davranıldığı takdirde liderlik ortaya çıkabilir. Durumsallık kuramında Lider organizasyondaki astlarının özelliklerini dikkate alır. Bir işletmede astların özgüveni düşükse destekleyici davranır. Ortada bir belirsizlik varsa yönlendirici olur. Mücadele gücü zayıflamışsa başarıya odaklanır. Kısacası mevcut durum neyse ona göre pozisyon alır.

Kuramları incelediğimizde 3 kuram da farklı ve doğru tespitler yapmışlar. Fakat liderlik denen olgu elbette bu üç kuram ile sınırlandırılamaz. Belki de üç kuramın fikirlerini birleştirmek en doğrusu olacaktır.

Liderlik Özellikleri

Lider İnsanların Özellikleri

Lider vasıflı insanların özelliklerine baktığımızda çoğu özelliğin iletişim, akıl ve duygularla ilgili olduğunu görüyoruz. Liderin özellikleri madde madde sıralayacağız ancak bu özellikler ana hatlarıyla, doğru iletişim ve yönlendirme, duyguların doğru kullanımı, doğru zamanda doğru kararlar alabilmeyle ilgili olacaktır.

İletişim: Liderin en önemli özelliğidir. İyi dinlemeli iyi ifade etmeli empati yapabilmelidir.

Pozitiflik: liderler daima iyimserdir. Etraflarına pozitif duygular saçarlar hayranlık uyandırırlar.

İyi Öğrenci: her lider aynı zamanda iyi bir öğrencidir. Bilmediğini çekinmeden sorar. Öğrenmekten vazgeçmezler

Analitik düşünce: Liderler problem çözme konusunda ustadırlar. Farklı açılardan olaylara yaklaşırlar. Fikir alırlar çözüme en kısa sürede en doğru şekilde ulaşmaya çalışırlar.

Odaklanma: Liderler hangi işin önemli olduğunu bilirler bu işleri önemine göre sıralar ve hangi işi yapıyorsa o işe odaklanır. Rehavete kapılmaz.

Görev paylaşımı: Liderler bilinenin aksine otoriter değildir. Kontrol meraklısı olmazlar. Bazı görevleri astlarına bırakırlar. Ancak hiçbir zaman umursamaz davranmazlar.

Tutarlı olma - güven verme: liderler tutarlıdır. Astlarına ve yanındakilere daima güven verir. Onları yarı yolda bırakmayacağını hissettirir.

Vizyonerlik: liderler geleceği görmek için çaba gösterir. Ön görülerinin çıkma olasılığı yüksektir çünkü çevreyi piyasa şartlarını dikkatle takip eder gelişmelere kayıtsız kalmaz.

Orijinallik: Liderlerin hep kendine has özellikleri vardır. Çünkü liderler farklı olmaya çalışmazlar. Kendileri gibi olduklarında farkın oluşacağını bilirler. Bunun için çaba göstermezler

Şeffaflık: Liderler açık olmayı severler. İş tanımlarını net yapar destek istediğinde bunun sadece destek amaçlı olduğunu belirtir. Verileri saklamaz, gidişattan astlarının haberi olur.

Takım kaptanı : Liderler yeteneğe önem vermekle birlikte takım oyununun en önemli başarı anahtarı olduğunu bilirler. Tüm organizasyonun bir dişilinin parçaları gibi sağlıklı şekilde işlemesi için herkesi yüreklendirirler.

Sorumluluk sahibi olma: Güçlü liderler sorumluluk sahibidir. Asla suçu başkasına atmazlar. Üstelik astlarının hatalarını da kendi üzerlerine alırlar.

İkna Kabiliyeti: Her liderin müthiş bir ikna kabiliyeti vardır. Onları dinlediğinizde anlattıkları hakkında olumlu duygular geliştirmeye başlarsınız.

Tutku: Güçlü liderler her zaman kendilerinden sonrasını da düşünürler. Onlar yaşamın sınırlı olduğunu bilirler. Başarılı olmayı yeterli görmezler. Bir işletmeden ayrılabilirler ancak orada iz bırakmak isterler ya da bir ülkeyi yönetebilir. Ancak sonrasında güzel hatırlanmak için varını yoğunu ortaya koyar.

Özgüven: Liderlerin tamamında özgüven tamdır. Eksikliklerini bilirler ve kabul ederler. Bir noktaya getirdiği projede takıldığı bir yer varsa bilmediğini açıkça söyler. Destek almaktan utanmaz.

Hitabet: Çoğu liderde olan bir özellikte hitabettir. İyi bir lider insanları etkiler. Gerek vücut dili gerek ses tonu ve kullandığı kelimeler, onların iyi bir hatip olmasını sağlar.

Liderlik Özellikleri

Kültür: Liderler okumaya heveslidir. Çalışkandırlar. Boş vakitleri yoktur. Sürekli kendilerini geliştirmekle uğraşırlar. Kendilerini yeterli görmezler.

Karizma: Bir hediyeyi çekici yapan güzel paketlenmiş olması ise Lideri de lider yapan karizmasıdır. Çevreye ışık yayar. Onun başaracağına olan inanç yüksektir.

Merhamet: merhamet duygusu olmayan biri asla iyi bir lider olamaz. Liderleri ayakta tutan en önemli insani duygu merhamettir. Vicdan sahibi olmayan liderler, lider olarak değil tiran despot, diktatör olarak anılırlar. Bu yüzden merhamet konusunda sıkıntılı olanların liderlikleri de sıkıntılı olacaktır.

Zorluklar: Liderlerin büyük bir kısmı ciddi zorluklardan geçerek bugünlere gelmiştir. Çok ciddi eğitimler almış, kendini geliştirmiş, çok kitap okumuş ve işletmesini pazar lideri yapmıştır. Yahut beş parasızken sektöre yön veren bir holding kurmuştur. Kısacası liderlerin hayatları incelendiğinde karşımıza çok sık çıkan bir detaydır bunlar, bu nedenle liderler zorluklardan yılmazlar. Motivasyonları yüksektir bu motivasyonu astlarına da taşımayı iyi bilirler

Bu özelliklerin çok önemli bir kısmı sonradan kazanılabilir. Ancak bazıları liderliğin doğuştan geldiğini düşünmektedir. Liderlik konusunun en çok tartışılan yönü budur liderlik doğuştan mı gelir yoksa öğrenilen bir şey midir?

Liderlik Özellikleri

Liderlik Doğuştan mı gelir?

Bu soruya tam olarak evet ya da hayır demek mümkün değildir. Ancak liderlik özelliklerinin sonradan geliştirilebilmesi kesinlikle mümkündür. Liderliğin doğuştan olduğunu savunanlar zeka, kişisel özellikler ve yeteneklerin doğuştan getirildiğini bunların da liderliği oluşturduğunu savunurlar. Yukarıda incelediğimiz liderlik kuramlarına göre en klasik kuram özelliklerden kaynaklanan liderlik kuramıdır. Ancak iletişim imkânlarının artması dünya gündemimin, şirketlerin sürekli değişmesi ve gelişmesi liderlikle ilgili düşünceleri de değiştirmiş yeni kuramlar ortaya çıkmıştır. Günümüzde liderlik olgusunu dar bir kapsama hapsetmek yanlış olacaktır.

“Liderlik öğrenilebilir ama öğretilemez” mi?

Liderlikle ilgili çok kullanılan bir cümle de budur liderliği kişilerin öğrenebileceği ancak eğitimle başka birine liderlik öğretilemeyeceğidir. Burada yanlış anlaşılan bir noktayı aydınlatmakta fayda var. İçinde liderlik ruhu taşımayan, liderliğe istekli olmayan insanlara liderliği asla öğretemezsiniz. Kastedilen budur, ancak içinizde liderlik varsa konumunuz ve özellikleriniz uygunsa liderlik eğitimleri son derece faydalı olacaktır. Liderlik eğitimi alarak henüz ortaya çıkarmadığınız gizli özelliklerinizi kullanmaya başlarsınız. Liderlik eğitimi üzerine çalışan dünyaca ünlü danışmanlık şirketleri vardır. Bu şirketler çok ünlü liderlerle çalışırlar. Liderlik eğitimi ile ilgili verdiğimiz bilgileri “ Liderlik özellikleri pdf “ formatında indirebilir. Liderlik eğitimi hakkında sitemizden ücretsiz danışmanlık alabilirsiniz.

PAYLAŞ

 UNSMAN